ผมร่วงเป็นวง บ่งบอกถึงอะไร อันตรายมากน้อยแค่ไหน การวินิจฉัยเบื้องต้น

ผมร่วงเป็นวงหรือเป็นหย่อม เป็นโรคที่เชื่อว่าเกิดจากความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกันที่ไปทำลายต่อมรากผมจนทำให้ผมร่วง โดยอาการอาจเกิดขึ้นได้ทุกส่วนของร่างกาย เช่น คิ้ว ขนตา หนวดเครา หรือขนรักแร้ ฯลฯ โรคนี้เกิดขึ้นได้กับคนทุกเพศทุกวัย แต่มักเกิดกับคนที่มีอายุน้อยกว่า 40 ปี ซึ่งปริมาณผมหรือขนที่ร่วงและที่งอกขึ้นมาใหม่ของผู้ป่วยแต่ละรายนั้นจะต่างกันออกไป และในปัจจุบันยังไม่อาจจะรักษาโรคนี้ให้หายขาดได้ แต่ก็มีการรักษาที่ช่วยทำให้ผมงอกขึ้นมาใหม่ได้เร็วและป้องกันการหลุดร่วงในอนาคต

ใครบ้างที่จะเป็นโรคนี้

โรคาผมร่วงเป็นวงหรือเป็นหย่อมสามารถเกิดขึ้นได้ทั้งในผู้ชาย และผู้หญิงเท่า ๆ กัน อายุเฉลี่ยคือประมาณ 30 ปี อย่างไรก็ตาม โรคนี้สามารถเกิดขึ้นที่ช่วงอายุใดก็ได้

สาเหตุของโรคผมร่วงเป็นวงหรือเป็นหย่อม

• โรค Alopecia Areata อาจเกิดจากความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน โดยความผิดปกตินี้อาจสร้างความเสียหายต่อรูขุมขน จนทำให้รูขุมขนมีขนาดเล็กลงและไม่สามารถผลิตเส้นผมขึ้นมาได้ จึงเกิดเป็นอาการผมร่วง ซึ่งโรคนี้เกิดขึ้นได้กับทุกเพศและทุกช่วงวัยแม้สาเหตุที่ทำให้ภูมิคุ้มกันทำงานบกพร่องนั้นยังไม่เป็นที่รู้แน่ชัด แต่มีสาเหตุบางอย่างที่อาจเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคนี้ได้ อาทิเช่น
• ความผิดปกติทางพันธุกรรม อย่างกลุ่มอาการดาวน์ซินโดรม
• มีประวัติคนในครอบครัวเคยมีอาการป่วยเป็นโรคนี้ หรือเป็นโรคเกี่ยวกับภูมิคุ้มกัน ตัวอย่างเช่น โรคเบาหวานประเภทที่ 1 โรคเกี่ยวกับไทรอยด์ โรคด่างขาว โรคแพ้ภูมิตัวเอง โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ หรือภาวะลำไส้เป็นแผล (Ulcerative Colitis) ฯลฯ
• การเจ็บป่วยอื่น ๆ อย่างการติดเชื้อไวรัส
• การได้รับยาบางประเภท
• ความเคร่งเครียด

การวินิจฉัย

หมอสามารถวินิจฉัยอาการของโรคนี้ได้โดยตรวจดูหนังศีรษะตรงที่ผมร่วง และตัวอย่างเส้นผมในบริเวณที่เกิดอาการ รวมถึงอาจวินิจฉัยเพิ่มเติมได้ด้วยวิธีการ ดังต่อไปนี้

• ตรวจชิ้นเนื้อหนังศีรษะ โดยนำตัวอย่างผิวหนังบริเวณที่เกิดอาการไปตรวจด้วยกล้องจุลทรรศน์ เพื่อหาที่มาของอาการผมร่วง
• ตรวจเลือด หมออาจตรวจเลือดเพื่อดูความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน ซึ่งเป็นสิ่งที่ก่อให้เกิดความเสี่ยงของการเกิดโรคนี้ โดยวิธีนี้สามารถบอกได้ถึงปริมาณสารต่าง ๆ ที่อยู่ภายในเลือด ได้แก่ ฮอร์โมนจากต่อมไทรอยด์ ปริมาณโปรตีนที่บ่งชี้การอักเสบ และปริมาณธาตุเหล็ก เป็นต้น

การรักษา

• การใช้สเตียรอยด์

สเตียรอยด์จะยับยั้งการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันที่สร้างความเสียหายแก่รูขุมขน และทำให้เส้นผมสามารถงอกขึ้นมาใหม่ได้อีกครั้ง ซึ่งการใช้สเตียรอยด์มีหลายรูปแบบ ทั้งแบบฉีดซึ่งได้ผลลัพธ์ที่ดีในกรณีที่ผมร่วงเป็นบริเวณไม่กว้างนัก และแบบทาซึ่งเห็นผลช้า และบางทีอาจต้องใช้เวลา 3-6 เดือน โดยการใช้ยาชนิดนี้ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของหมอ

• การใช้ยาปลูกผม

การรักษาด้วยวิธีการนี้มีโอกาสสำเร็จน้อย โดยปกติแล้วจะใช้เวลาประมาณ 2-3 เดือนจึงจะเริ่มเห็นผล แต่ว่าถ้าหากใช้ยาปลูกผมมาเป็นเวลากว่า 1 ปีแล้วยังไม่มีการเปลี่ยนแปลง ควรจะหยุดใช้ยาและใช้วิธีอื่นรักษาแทน

• การทำภูมิคุ้มกันบำบัด

การทำภูมิคุ้มกันบำบัดเป็นการให้สารที่ก่อให้เกิดอาการภูมิแพ้ที่ผิวหนังลงบนบริเวณที่ผมร่วง เพื่อทำให้เกิดการอักเสบที่จะก่อให้เกิดการกระตุ้นให้ผมกลับมางอกขึ้นใหม่ได้อีกครั้ง แต่วิธีการนี้ส่งผลข้างเคียงที่อาจทำให้เกิดโรคผิวหนังชนิดอื่นตามมาได้

• วิธีการอื่น ๆ

ผู้ป่วยอาจกินอาหารเสริมพวกวิตามินหรือสมุนไพร รักษาด้วยน้ำมันหอมระเหยจากพืช หรือรับการฝังเข็ม ซึ่งบางทีอาจช่วยทำให้ผมงอกขึ้นมาใหม่ได้ แต่การรักษาทางเลือกเหล่านี้ยังไม่ได้รับการรับรองทางการแพทย์ว่าจะช่วยรักษาอาการผมร่วงหรือทำให้อาการดีขึ้นได้ ฉะนั้นถ้าเกิดต้องการใช้การรักษาทางเลือกใด ๆ ควรจะปรึกษาหมอให้ถี่ถ้วนก่อนเสมอ

การป้องกัน

ปัจจุบันยังไม่มีวิธีใดป้องกันโรคผมร่วงเป็นวงได้ แต่ว่าสามารถรักษาตามอาการที่เกิดขึ้นและทำให้ผมงอกกลับมาใหม่ให้เร็วที่สุด โดยผู้ป่วยควรจะดูแลตัวเองและป้องกันปัญหาสุขภาพที่บางทีอาจเกิดขึ้นตามมา รวมทั้งคนทั่วไปก็อาจหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เป็นโรคนี้ เช่น

• ผ่อนคลายความเครียด เพราะความเครียดเป็นเหตุหนึ่งที่ทำให้เกิดโรคได้
• เลือกทานอาหารที่มีสารบำรุงเส้นผม เช่น วิตามินเอ วิตามินบี วิตามินซี และก็ธาตุสังกะสี ฯลฯ
• ใส่วิก ใส่หมวก หรือทาครีมกันแดดบริเวณหนังศีรษะที่เกิดอาการ เพื่อป้องกันแสงแดดทำอันตรายต่อหนังศีรษะ
• สวมแว่นกันแดดในกรณีที่โรคนี้ทำให้ขนตาร่วง เพราะอาจมีสิ่งแปลกปลอมเข้าสู่ดวงตาได้เนื่องจากไม่มีขนตาคอยป้องกัน

ผมร่วงเป็นวงเป็นโรคที่เกิดจากความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน หากเป็นโรคนี้ควรปรึกษาหมอโดยด่วนเพื่อการรักษาที่ถูกต้องค่ะ