ความจริงแล้วผมของคนเราร่วงทุกวันโดยที่คนส่วนใหญ่ไม่รู้สึกตัว สาเหตุเพราะจำนวนของเส้นผมที่ร่วงนั้นน้อยจนไม่ทันสังเกต ทว่าสัญญาณอันตรายจะเริ่มขึ้นจริง ๆ เมื่อผมของเรานั้นเริ่มร่วงเกิน 30 เส้นต่อวัน ทำไมจึงเป็นเช่นนั้น เรามาทำความเข้าใจ ผมร่วงสาเหตุ มาจากอะไรเพื่อให้ผมของเราอยู่กับเราไปนาน ๆ กันดีกว่า
จะรู้ได้ไงว่ามีปัญหาผมร่วงจริง หรือแค่คิดไปเอง
ก่อนที่จะไปดูว่า สาเหตุผมร่วงมีสาเหตุจากอะไร เพื่อน ๆ ต้องตรวจสอบตัวเองก่อนว่าเรามีปัญหานี้รึเปล่า หรือเป็นเพียงแค่ความคิดผิด ๆ เข้าใจผิดไปเองว่าตัวเองผมร่วง ซึ่งผมร่วงนั้นเป็นเรื่องปกติซึ่งสามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคน การที่ผมร่วงเกิดจากการสลายตัวของเซลล์รากผม สลับกับการเกิดใหม่ของเส้นผม เพราะวงจรของผมแต่ละเส้นนั้นมีอายุอยู่ที่ 2-6 ปี โดยเราสามารถสังเกตอาการผมร่วงได้ดังต่อไปนี้
- สังเกตจำนวนเส้นผมที่ร่วงหล่นเมื่ออาบน้ำ
ถ้าผมหลุดร่วงเป็นแพทุกวัน ทุกครั้งที่อาบน้ำ ทั้งวันที่สระผม และวันที่ไม่สระผม ให้คิดไว้ได้เลยว่าเรามีปัญหาผมร่วงแล้วแน่นอน
- สังเกตจำนวนเส้นผมที่ร่วงแต่ละวัน
เพราะปกติแล้วผมคนเราจะร่วงวันหนึ่งไม่เกิน 100 เส้น ซึ่งถ้าหากมีผมร่วงมากกว่านี้ติดต่อกันเป็นอาทิตย์ก็แสดงว่ามีปัญหาผมร่วงสูงเลยค่ะ
- ทดลองดึงผมเล่นดู
วิธีเช็คที่ง่ายที่สุดแบบไม่ต้องไปนั่งนับเส้นผมให้เสียเวลาคือ แบ่งช่องผมออกมาเป็น 50-60 เส้น แล้วใช้นิ้วสางผม โดยออกแรงดึงเล็กน้อย ถ้ามีผมหลุดร่วงออกมามากกว่า 15-20 เส้น แสดงว่ารากผมของเราอ่อนแอ และมีความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะผมร่วง
สาเหตุของผมร่วง
สาเหตุผมร่วง เกิดได้จากหลายสิ่งหลายอย่าง แต่ที่มักพบได้คือเกิดจากพันธุกรรม แต่นอกเหนือจากนี้ยังอาจเกิดจากกิจวัตรประจำวัน พฤติกรรมการใช้ชีวิตต่าง ๆ ของเราดังนี้
- เชื้อรา
การได้รับเชื้อราบนหนังศีรษะ หรือกลาก ทำให้รากผมอ่อนแอ และก็ทำให้ผมหลุดร่วงได้มากขึ้น
- พันธุกรรม
ฮอร์โมน DHT ภายในร่างกายจะเป็นตัวควบคุมการผลัดของเส้นผมภายในร่างกาย ซึ่งผู้ที่มีพันธุกรรมฮอร์โมนตัวนี้แรงเป็นพิเศษ ก็จะมีผลให้เส้นผมหลุดร่วงเร็วกว่าปกติ
- ยาสระผมมีสารอันตราย
ยาสระผมแต่ละยี่ห้อมีสูตรที่ไม่เหมือนกัน บางสูตรอาจเหมาะสมกับสภาพผมแบบหนึ่ง ในขณะที่อีกสูตรเหมาะสมกับอีกแบบ ฉะนั้นการใช้ยาสระผมที่มีสารอันตรายและไม่เหมาะสมกับหนังศีรษะของเราก็จะมีผลให้เส้นผมหลุดร่วงได้
- ความเครียด
สำหรับใครที่ทำงานหนัก หรือมีเรื่องเครียดในจิตใจ ก็อาจทำให้เกิดปัญหาผมร่วงได้เช่นเดียวกัน เนื่องจากมันเป็นอีกหนึ่งพฤติกรรมที่นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนภายในร่างกายเช่นเดียวกัน
- ขาดโปรตีน
โปรตีนเป็นสิ่งที่ช่วยทำให้กระดูก ฟัน และเส้นผมของเราแข็งแรงเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ มีส่วนเกี่ยวข้องโดยตรงกับสุขภาพของเส้นผม ดังนั้นเมื่อขาดโปรตีนไป ก็ทำให้เส้นผมงอกช้าลง และไม่แข็งแรง จนเกิดปัญหาผมร่วงตามมา
- ฮอร์โมนเพศเปลี่ยน
สำหรับผู้หญิงที่ฮอร์โมนเพศเปลี่ยนแปลงจากการตั้งครรภ์ ทานยาคุมกำเนิด หรือหมดประจำเดือน ก็จะทำให้ฮอร์โมนแอนโดรเจนบริเวณหนังศีรษะทำงานมากขึ้น และก็ทำให้เกิดปัญหาสุขภาพเส้นผมได้
- โรคโลหิตจาง
ถ้าหากมีปัญหาโลหิตจางก็มีทางเป็นไปได้ว่าจะเกิดปัญหาผมร่วงขึ้นเช่นกัน เพราะร่างกายขาดธาตุเหล็ก ซึ่งเป็นธาตุที่สามารถจะช่วยบำรุงเส้นผมให้แข็งแรงขึ้นได้
- ลดน้ำหนักผิด
ถ้าเกิดอยากหุ่นดี อย่าพยายามเร่งรีบลดความอ้วนเด็ดขาด เพราะว่าการลดหุ่นโดยการอดอาหารจะทำให้ร่างกายขาดสารอาหาร ขาดโปรตีน แล้วก็ขาดวิตามินสำคัญที่จำเป็นต่อสุขภาพ ทำให้ฮอร์โมนปรับตัวไม่ทัน และส่งผลให้เกิดปัญหาผมร่วงอย่างที่หลาย ๆ คนประสบ
- ทานยารักษาโรค
การทานยารักษาโรคบางชนิดติดต่อกันก็ทำให้เกิดอาการผมร่วงได้ เพราะฉะนั้นก่อนที่จะทานยาใด ๆ ก็ตามให้อ่านผลข้างเคียงของมันด้วย
- กินอาหารรสจัด
การทานอาหารรสจัด ไม่ว่าจะเป็นรสหวาน เปรี้ยว เค็ม เผ็ด ต่าง ๆ จะทำให้ความดันเลือดสูงขึ้น เส้นโลหิตหดตัว แล้วก็ทำให้เลือดไปเลี้ยงรากผมได้ไม่เต็มที่ ส่งผลให้ผมไม่แข็งแรง แล้วก็หลุดร่วงได้
การดูแลและป้องกันเส้นผมก่อนถึงวันหลุดร่วง
- ปรับพฤติกรรมการกินอาหาร เปลี่ยนจากการกินอาหารรสจัดมาทานอาหารรสอ่อนลงที่มีโปรตีน ได้แก่ เนื้อสัตว์, ไข่, นมถั่วเหลือง โดยการทานอาหารรสอ่อนช่วยทำให้ความดันเลือดไม่สูงจนเกินไป ทำให้เลือดสามารถไปเลี้ยงเส้นผมได้อย่างสะดวก นอกจากนั้นการทานที่มีโปรตีนยังช่วยทำให้สุขภาพของเส้นผมแข็งแรงมากขึ้นอีกด้วย
- หลีกเลี่ยงการขยี้เส้นผมหลังอาบน้ำ ลดการหวีผม เนื่องจากเส้นผมจะอ่อนแอขณะเปียกน้ำ ดังนั้นหากหวีผมหรือใช้ผ้าขนหนูถูแรงจนเกินไป จะมีผลให้เส้นผมที่บอบบางขาดหลุดร่วงได้ง่ายดายมากยิ่งขึ้น หากว่าต้องหวีผมให้ใช้หวีซี่ห่างสำหรับในการหวี โดยค่อย ๆ หวีช้า ๆ เบา ๆ เพื่อไม่ให้ผมร่วง
- ใช้ผลิตภัณฑ์สำหรับบำรุงรักษาเส้นผมที่มีเคราตินผสม โดยเคราตินเป็นส่วนประกอบหนึ่งของเส้นผม ทำหน้าที่ป้องกันการดูดซับสารต่าง ๆ และยังเป็นอาหารของเส้นผมอีกด้วย โดยการใช้เคราตินในการดูแลเส้นผมจะช่วยทำนุบำรุงสุขภาพเส้นผมให้แข็งแรงมากยิ่งขึ้น
- หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์และก็การสูบบุหรี่ ดังที่บอกไปข้างต้นว่าการดื่มและสูบถือเป็นอีกสำคัญในการทำให้เกิดผมร่วง เพราะฉะนั้นการลด ละ เลิก ทั้งสองอย่างนี้จะมีผลโดยตรงไปยังเส้นผมของคุณรวมไปถึงสุขภาพโดยรวมของคุณอีกด้วย
- ปรับสภาพจิตใจให้ผ่อนคลาย ข้อนี้อาจเป็นเรื่องยากแต่ก็เป็นเรื่องสำคัญ เนื่องจากว่าในยุคปัจจุบันความกดดันและสภาพแวดล้อมล้วนส่งเสริมให้เกิดความเครียดในคนสูง ถ้าเกิดคุณสังเกตได้ว่าตัวเองเริ่มผมร่วงเพราะความตึงเครียดหรือมีอาการเครียดจนจิกผมตัวเองแล้วล่ะก็ ควรจะเตรียมแผนรับมือทั้งระยะสั้นและระยะยาว ยกตัวอย่างเช่น ผ่อนคลายความเครียดชั่วคราว ปล่อยวางเรื่องปวดหัวไปกับหนังสือหรือหนังดี ๆ สักเรื่อง หรือ หาวิธีแก้ปัญหาแม้กระทั่งระบาย ปรึกษากับคนที่คุณไว้ใจก็ช่วยได้เช่นเดียวกัน